КАТЭХІЗІС
ПРА ПАНА БОГА І. Хто такі Бог? - Пан Бог - дасканалы Дух, Стварыцель неба і зямлі, а таксама наш найлепшы Айцец. Бог ёсць адзін у трох Асобах: Бог Айцец, Сын Божы і Дух Святы. 2. Чаму Пана Бога мы называем Духам? - Бога мы называем Духам, бо Ён не мае цела. 3. Як мы называем Бога ў трох Асобах? - Бога ў трох Асобах мы называем Найсвяцейшай Тройцай. 4. Чаму Пана Бога мы называем вечным? - Бога мы называем вечным, бо Ён заўсёды быў, ёсць і будзе. 5. Дзе ёсць Бог? - Бог ёсць на небе, на зямлі і на кожным месцы. 6. Чаму Пана Бога мы называем Усёбачным? - Бога мы называем Усёбачным, бо Ён усё бачыць і ўсё ведае, нават нашыя думкі і жаданні. 7. Чаму Пана Бога мы называем Стварыцелем? - Бога мы называем Стварыцелем, бо Ён стварыў усё з нічога. 8. Чаму Пана Бога мы называем найлепшым Айцом? - Бога мы называем нашым найлепшым Айцом, бо Ён любіць усіх людзей як сваіх дзяцей і клапоціцца аб кожным сваім стварэнні. 9. Чаму Пана Бога мы называем справядлівым? - Бога мы называем справядлівым, бо Ён за добрае ўзнагароджвае, а за злое карае. 10. Чаму Пана Бога мы называем міласэрным? - Бога мы называем міласэрным, бо Ён ахвотна прабачае нам нашыя грахі, калі мы раскайваемся ў іх.
ПРА АНЁЛАЎ 11. Хто такія анёлы? - Анёлы - гэта духі, якія маюць розум і вольную волю, але не маюць цела. 12. Навошта Пан Бог стварыў анёлаў? - Бог стварыў анёлаў каб яны праслаўлялі Яго, дапамагалі людзям у збаўленні і радаваліся шчасцем у небе. 13. Як мы называем анёлаў, якія нам дапамагаюць? - Анёлаў, якія нам дапамагаюць, мы называем Анёламі Ахоўнікамі. 14. Ці ўсе анёлы былі паслухмяныя Пану Богу? - Некаторыя анёлы ўзбунтаваліся і не захацелі служыць Пану Богу. 15. Што сталася з анёламі, якія адмовіл: ся выконваць
волю Пана - Гэтыя анёлы трапілі ў пекла. Там яны ўжо не могуць бачыць Бога і церпяць вечныя пакуты. 16. Як мы называем анёлаў, якія ўзбунтаваліся? -
Анёлаў, якія ўзбунтаваліся, мы называем злымі духамі, д'ябламі, 17. Што робяць злыя духі? - Злыя духі спакушаюць людзей, каб яны не слухаліся Бога.
ПРА ЧАЛАВЕКА 18. Хто стварыў чалавека? - Чалавека стварыў Пан Бог. 19. Хто такі чалавек? - Чалавек - гэта Божае стварэнне, якое мае цела і несмяротную душу. 20. Да каго падобна душа чалавека? - Душа чалавека
падобна да Пана Бога, бо яна - дух, яна мае розум, 21. Навошта Пан Бог стварыў чалавека? - Пан
Бог стварыў чалавека, каб чалавек любіў Пана Бога, 22. Чаму першыя людзі былі шчаслівымі? - Першыя людзі былі вельмі шчаслівымі, бо былі любімымі Божымі дзецьмі. Яны сябравалі з Богам, не хварэлі і не павінны былі памерці. 23. Чаму болып за ўсё радаваліся першыя людзі? - Першыя людзі больш за ўсё радаваліся таму, што мелі асвячальнуюласку 24. Што дае асвячальная ласка? -
Асвячальная ласка чыніць душу прыгожай і прыемнай Богу,
ПРА ПЕРШАРОДНЫ ГРЭХ 25. Чаго Пан Бог патрабаваў ад першых людзей? - Бог патрабаваў, каб першыя людзі любілі Яго і былі Яму паслухмяныя. 26. Ці заўсёды першыя людзі былі паслухмянымі Пану Богу? - Першыя людзі не заўсёды былі паслухмянымі Богу. Злы дух падгаварыў іх да непаслухмянасці. 27. Як называецца непаслухмянасць першых людзей? - Непаслухмянасць першых людзей называецца першародным грахом. 28. Як былі пакараныя першыя людзі за свой грэх? - Яны
страцілі асвячальную ласку, права на вечнае жыццё ў небе. 29. Якія наступствы першароднага граху? - Гэтая кара перайшла на ўсіх людзей, гэта значыць, што кожны чалавек нараджаецца з першародным грахом, не мае асвячальнай ласкі. 30. Хто быў вольны ад першароднага граху? - Толькі Маці Божая была вольная ад першароднага граху, таму мы называем Яе Беззаганнай, Прачыстай.
ПРА АПОШНІЯ РЭЧЫ ЧАЛАВЕКА 31. Што такое смерць? - Смерць - гэта аддзяленне душы ад цела. 32. Што адбываецца з душой пасля смерці чалавека? - Пасля смерці душа чалавека прадстае перад Божым судом. 33. Што адбываецца пасля суда? - Пасля суда душа альбо атрымлівае ўзнагароду вечнага шчасця ў небе (рай), альбо ачышчаецца ў чыстцы, альбо атрымлівае прысуд вечнай кары ў пекле. 34. У чым заключаецца вечнае шчасце ў небе? - Душы ў раі шчаслівыя, бо бачаць Пана Бога, знаходзяцца разам з Езусам Хрыстом, Найсвяцейшай Паннай Марыяй, анёламі і святымі. 35. Якую кару атрымліваюць асуджаныя ў пекле? - Асуджаныя ў пекле не бачаць Бога і церпяць вечныя мукі. 36. Што адбываецца з душою ў чыстцы? - У чыстцы душа некаторы час пакутуе за свае грахі, а потым пераходзіць у рай. 37. Калі цела атрымае ўзнагароду ці вечнае пакаранне? - Напрыканцы свету ўсе ўваскрэснуць. Падчас Апошняга Суда чалавек атрымае альбо ўзнагароду вечнага шчасця, альбо вечнае пакаранне.
ПРА БОЖЫЯ ЗАПАВЕДЗІ 38. Што Бог даў людзям, каб яны ведалі, як жыць? - Пан Бог даў людзям сумленне і 10 запаведзяў. 39. Як гучыць першая запаведзь? - Я - Пан Бог твой, не май іншых багоў, апроч Мяне. 40. Калі мы выконваем першую запаведзь? - Першую запаведзь мы выконваем, калі верым у Пана Бога і ва ўсё, што Ён аб'явіў, размаўляем з Ім на малітве, пазнаём Яго праз чытанне Бібліі і на занятках па рэлігіі. 41.Як гучыць другая запаведзь? - He ўжывай імя Пана Бога твайго дарэмна. 42. Калі мы выконваем другую запаведзь? - Другую запаведзь мы выконваем, калі імя Пана Бога вымаўляем з пашанаю, калі з пашанаю вымаўляем імёны Маці Божай і святых, калі шануем асвячоныя рэчы і месцы, калі з павагай адносімся да асобаў, пасвечаных Богу, калі адпаведна паводзім сябе ў касцёле. 43. Як гучыць трэцяя запаведзь? - Памятай дзень святы святкаваць. 44. Калі мы выконваем трэцюю запаведзь? - Мы выконваем трэцюю запаведзь, калі ў нядзелю і ў прадпісаныя святы дні ўдзельнічаем у святой Імшы, аддаючы пашану Пану Богу, калі ў гэтыя дні не робім неабавязковую працу, калі адводзім час на адпачынак і добрыя ўчынкі. 45. Як гучыць чацвёртая запаведзь? - Шануй бацьку свайго і маці сваю. 46. Калі мы выконваем чацвёртую запаведзь? - Мы выконваем чацвёртую запаведзь, калі любім і шануем сваіх бацькоў, слухаемся іх і дапамагаем ім, а таксама калі з пашанаю адносімся да настаўнікаў, выхавацеляў і старэйшых, калі любім і молімся за сваю Айчыну. 47. Як гучыць пятая запаведзь? - He забівай. 48. Калі мы выконваем пятую запаведзь? - Мы выконваем пятую запаведзь, калі клагюцімся пра жыццё і здароўе сваё і бліжніх: выконваем правілы дарожнага руху, не курым і не ўжываем алкагольных напояў, не б'ёмся, апранаемся адпаведна надвор'ю, не крыўдзім бліжніх, а таксама калі беражліва адносімся да прыроды. 49. Як гучаць шостая і дзевятая запаведзі? - Шостая: не чужалож. - Дзевятая: не пажадай жонкі бліжняга твайго. 50. Калі мы выконваем шостую і дзевятую запаведзі? - Шостую і дзевятую запаведзі мы выконваем, калі захоўваем сціпласць і сарамлівасць у думках, словах, адзенні, учынках, калі пазбягаем бессаромных паводзінаў, сяброўстваў, фільмаў і фотаздымкаў Святы Дух асвяціў нашае цела падчас хросту. Нашае цела з'яўляецца святыняй Духа Святога, таму трэба шанаваць годнасць свайго цела. 51. Як гучаць сёмая і дзесятая запаведзі? - Сёмая: не крадзі. - Дзесятая: не пажадай нічога, што належыць бліжняму твайму. 52. Калі мы выконваем сёмую і дзесятую запаведзі? - Сёмую
і дзесятую запаведзі мы выконваем, калі захоўваем сваю маёмасць і маёмасць
іншых, калі беражом агульную маёмасць, калі вяртаем знойдзеныя ці пазычаныя
рэчы, не бяром нічога без дазволу і не прысвойваем сабе чужую маёмасць, калі
шануем 53. Як гучыць восьмая запаведзь? - He сведчы фальшыва супраць бліжняга твайго. 54. Калі мы выконваем восьмую запаведзь? - Мы
выконваем восьмую запаведзь, калі гаворым праўду, не 55. Якая Божая запаведзь з'яўляецца самай галоўнай? - Самая галоўная запаведзь - гэта запаведзь любові: любі Пана Бога твайго ўсім сэрцам тваім і ўсёю душою тваёю, і ўсім розумам тваім. Любі бліжняга твайго, як самога сябе.
ПРА КАСЦЁЛЬНЫЯ НАКАЗЫ 56. Якія ёсць яшчэ наказы, абавязковыя для кожнага хрысціяніна? - Абавязковымі для кожнага хрысціяніна з'яўляюцца яшчэ каcцёльныя наказы. 57. Хто даў Касцёлу права ўстанаўліваць наказы? - Гэтае права даў Касцёлу Сам Езус Хрыстус. 58. Колькі ёсць касцёльных наказаў? - Ёсць пяць касцёльных наказаў: 1. У нядзелі і прадпісаныя святы ўдзельнічаць у святой Імшы і не рабіць неабавязковай працы. 2 Прынамсі раз у год прыступаць да сакрамэнту пакаяння. 3. Прынамсі раз у год, у Велікодны перыяд, прыняць святую Камунію. 4. Захоўваць ва ўстаноўленыя дні пост і ўстрыманне ад мясных страваў, а ў перыяды пакаяння не ўдзельнічаць у забавах. 5. Дапамагаць у патрэбах супольнасці Касцёла.
ПРА ГРЭХ 59. Што такое грэх? - Грэх - гэта свядомае і дабравольнае парушэнне Божых запаведзяў альбо касцёльных наказаў. 60. Ці ўсе грахі аднолькавыя? - He ўсе грахі з'яўляюцца аднолькавымі. Ёсць грахі смяротныя (цяжкія) і лёгкія. 61. Калі чалавек здзяйсняе смяротны грэх? - Калі свядома і дабравольна парушае запаведзь у сур'ёзнай матэрыі. 62. Якія наступствы мае смяротны грэх? - Праз смяротны грэх чалавек адыходзіць ад Пана Бога і страчвае асвячальную ласку.
ПРА ЕЗУСА ХРЫСТА 63. Хто такі Езус Хрыстус? - Езус Хрыстус - Сын Божы, які стаў чалавекам дзеля нашага збаўлення. 64. Якім чынам Езус Хрыстус нас збавіў? - Езус Хрыстус збавіў нас праз свае пакуты і смерць на крыжы. 65. Хто з'яўляецца Айцом Езуса Хрыста? - Айцом Езуса Хрыста ёсць Бог Айцец. 66. Хто з'яўляецца Маці Езуса? - Маці Езуса - Найсвяцейшая Панна Марыя. 67. Кім быў святы Юзаф? - Святы Юзаф быў апекуном Езуса. 68. Чаму Маці Божую называем Найсвяцейшай? - Маці Божую мы называем Найсвяцейшай, бо Яна не мела ніводнага граху і была поўная Божай ласкі. 69. Чаму мы называем Яе Беззаганнай? - Мы называем Яе Беззаганнай, бо з першых хвілінаў свайго жыцця Яна была вольная ад першароднага граху.
ПРА БОЖУЮ ЛАСКУ 70. Што неабходна чалавеку для таго, каб атрымаць збаўленне? - Для таго, каб атрымаць збаўленне, чалавеку неабходна Божая ласка. 71. Хто выслужыў нам Божую ласку? - Ласку Божую выслужыў нам Збаўца свету Езус Хрыстус. 72. Якая ёсць Божая ласка? - Ёсць ласка асвячальная і дзейсная. 73. Што такое асвячальная ласка? - Асвячальная ласка - гэта Божы дар, дзякуючы якому мы становімся Божымі дзецьмі, яна дае нам звышнатуральнае жыццё і права на вечнае жыццё з Панам Богам у небе. 74. Калі мы ўпершыню атрымліваем асвячальную ласку? - Першы раз асвячальную ласку мы атрымліваем у сакрамэнце святога хросту. 75. Калі чалавек губляе асвячальную ласку? - Чалавек губляе асвячальную ласку, калі здзяйсняе цяжкі грэх. 76. Калі мы зноў можам атрымаць асвячальную ласку? - Асвячальную ласку зноў можам атрымаць дзякуючы сакрамэнту пакаяння. 77. Што такое дзейсная ласка? - Дзейсная ласка - гэта Божая дапамога ў выкананні добрых учынкаў, патрэбных для збаўлення.
ПРА СВЯТЫЯ САКРАМЭНТЫ 78. Што такое святыя сакрамэнты? - Сакрамэнты - гэта дзейсныя знакі ласкі, устаноўленыя Езусам Хрыстом і даручаныя Касцёлу, праз якія мы атрымліваем Божую ласку. 79. Колькі ёсць святых сакрамэнтаў? - Ёсць сем сакрамэнтаў: І. Хрост. 2. Канфірмацыя. 3. Эўхарыстыя. 4. Пакаянне. 5. Намашчэнне хворых. 6. Пасвячэнне. 7. Сужэнства. 80. Якія сакрамэнты можна прымаць толькі раз у жыцці? - Раз у жыцці можна прымаць хрост, канфірмацыю, пасвячэнне.
ПРА СВЯТЫ ХРОСТ 81. Што такое хрост? - Святы хрост - гэта першы і самы неабходны сакрамэнт, праз які Хрыстус вызваляе нас ад першароднага граху і іншых асабістых грахоў, яднае нас з сабою, дае нам Божае жыццё і ўключае ў святы Касцёл. 82. Хто ўдзяляе сакрамэнт хросту? - Сакрамэнт хросту ўдзяляе біскуп, святар альбо дыякан, але пры неабходнасці хрысціць можа любы чалавек. 83. Якім чынам удзяляецца хрост? - Святы хрост удзяляецца такім чынам: галава кандыдата да хросту паліваецца вадой і адначасова гаворацца словы: «(называецца імя), я цябе хрышчу ў імя Айца і Сына, і Духа Святога».
ПРА САКРАМЭНТ ПАКАЯННЯ 84. Што такое сакрамэнт пакаяння? - Сакрамэнт пакаяння - гэта сакрамэнт, у якім Пан Езус праз пасрэдніцтва святара прабачае нам грахі, учыненыя намі пасля хросту 85.Якія ўмовы неабходна выканаць, каб сакрамэнт
пакаяння быў - Для таго, каб Езус Хрыстус прабачыў нам грахі ў сакрамэнце пакаяння, неабходна: 1. Зрабіць рахунак сумлення. 2. Шкадаваць за грахі. 3. Прыняць цвёрдае пастанаўленне выправіцца. 4. Шчыра вызнаць свае грахі. 5. Выканаць прызначаную пакуту. 86. Што такое рахунак сумлення? - Рахунак сумлення - гэта разважанне над тым, як мы выконвалі волю Пана Бога, і прыпамінанне сваіх грахоў. 87. Што такое жаль за грахі? - Жаль за грахі - гэта раскаянне за ўчыненыя грахі, жаль аб тым, што мы не выканалі волю Пана Бога і пакрыўдзілі бліжняга. 88. Што такое цвёрдае пастанаўленне выправіцца? - Цвёрдае пастанаўленне выправіцца - гэта шчырае жаданне пазбягаць грахоў і рашэнне змяніць да лепшага сваё жыццё. 89. Што такое споведзь? - Споведзь - гэта вызнанне ўсіх сваіх грахоў перад Богам у прысутнасці святара, каб атрымаць прабачэнне. 90. Якой павінна быць споведзь? - Споведзь павінна быць шчырай і поўнай - гэта значыць, трэба прызнацца ва ўсіх грахах, сказаць, як часта мы іх рабілі і чаму. 91. Што нам дае добрая споведзь? - Пасля добрай споведзі Пан Бог адпускае нам грахі, вяртае страчаную намі асвячальную ласку і дае дзейсныя ласкі для захавання запаведзяў. 92. Што такое выкананне прызначанай пакуты? - Гэта выкананне дадзенага падчас споведзі задання і напраўленне крыўды, учыненай бліжняму.
ПРА САКРАМЭНТ ЭЎХАРЫСТЫІ 93. Што такое Найсвяцейшы Сакрамэнт? - Найсвяцейшы Сакрамэнт - гэта сапраўднае Цела і Кроў Езуса Хрыста ў постаці хлеба і віна. 94. Хто прысутнічае ў Найсвяцейшым Сакрамэнце? - У Найсвяцейшым Сакрамэнце прысутнічае жывы Езус Хрыстус. 95. Якія сакрамэнты ўстанавіў Езус Хрыстус падчас Апошняй Вячэры? -
Падчас Апошняй Вячэры Езус Хрыстус устанавіў сакрамэнт 96. Што здзяйсняе Езус падчас Ахвяры святой Імшы? - У Ахвяры святой Імшы Езус ахвяруе сябе за нас свайму нябеснаму Айцу і корміць нас сваім Целам. 97. Што такое святая Камунія? - Святая Камунія - гэта прыняцце Цела і Крыві Езуса Хрыста ў постаці хлеба (часам - хлеба і віна). 98. Што дае святая Камунія? - Святая Камунія яднае нас з Езусам Хрыстом, а таксама з Айцом і Духам Святым. Яна ўмацоўвае ў нас любоў да Бога і бліжняга, памнажае ў нас асвячальную ласку і дае дзейсную ласку. 99. Хто можа прымаць святую Камунію? - Кожны, хто знаходзіцца ў стане асвячальнай ласкі (не мае на душы цяжкага граху) і прагне з'яднацца з Езусам Хрыстом.
ПРА ІНШЫЯ САКРАМЭНТЫ 100. Што такое канфірмацыя? - Канфірмацыя - гэта сакрамэнт, праз які Дух Святы распальвае ў душы любоў і дае свае дары, умацоўвае хрысціяніна, каб ён вызнаваў сваю веру, абараняў яе і жыў паводле гэтай веры. 101. Што такое сакрамэнт намашчэння хворых? - Намашчэнне хворых - гэта сакрамэнт, праз які Хрыстус злучае цярпенне хворага са сваім цярпеннем, адпускае грахі, дае асаблівыя ласкі. Сакрамэнт намашчэння хворых часам прыносіць палёгку і аздараўленне. 102. Што такое сакрамэнт пасвячэння? - Пасвячэнне - гэта сакрамэнт, праз які Хрыстус дае выбраным і адпаведна падрыхтаваным мужчынам уладу складаць Ахвяру святой Імшы, удзяляць святыя сакрамэнты і дае ласку для годнага служэння. 103. Што такое сакрамэнт сужэнства? - Сужэнства - гэта сакрамэнт, у якім хрысціяне - мужчына і жанчына вольнага стану - заключаюць паміж сабою непарыўны саюз і атрымліваюць ласку для вернага выканання ўзятых абавязкаў. 104. Якія галоўныя абавязкі сужэнцаў? - Жыць у згодзе, любові і вернасці да смерці. - Разам выхоўваць дзяцей і клапаціцца пра іх зямное жыццё і рэлігійнае выхаванне. - Дапамагаць адно аднаму ў імкненні да зямнога і вечнага шчасця.
ПРА СВЯТЫ КАСЦЁЛ 105. Адкуль мы ведаем пра Пана Бога, пра Яго сутнасць? - Сам Пан Бог аб'явіў людзям праўду пра сябе. Гэтую праўду перадае нам Касцёл. 106. Што такое Касцёл? - Касцёл - гэта сям'я Божая, супольнасць хрысціянаў, якія пад кіраўніцтвам Езуса Хрыста, наступнікам якога з'яўляецца Папа Рымскі, імкнуцца да збаўлення, вызнаючы адну веру і прымаючы адны і тыя ж святыя сакрамэнты. 107. Каму Хрыстус даручыў навучаць людзей усяму, што аб'явіў Бог? - Хрыстус даручыў гэта Апосталам і іх пераемнікам. 108. Якога Апостала Хрыстус выбраў сваім наступнікам? - Езус Хрыстус выбраў сваім наступнікам святога Пятра. 109. Хто з'яўляецца наступнікам святога Пятра? - Наступнікам святога Пятра з'яўляецца біскуп Рыма – гэта значыць, Святы Айцец, Папа Рымскі. 110. Хто з'яўляецца наступнікамі Апосталаў? - Наступнікамі Апосталаў з'яўляюцца біскупы. 111. Хто дапамагае біскупам навучаць людзей таму, што аб'явіў Бог? - Навучаць таму, што аб'явіў Бог, дапамагаюць біскупам святары і дыяканы. 112. Якія галоўныя абавязкі хрысціяніна? - Кожны хрысціянін павінен: верыць у тое, што аб'явіў Бог, і чаму навучае Касцёл; выконваць Божыя запаведзі і касцёльныя наказы; прымаць святыя сакрамэнты; маліцца і рабіць добрыя ўчынкі.
|